De Vlaamse regering heeft in mei een conceptnota goedgekeurd voor een grondige hervorming van de zorg voor personen met een handicap. Deze plannen van Vlaams minister van Welzijn Caroline Gennez noemen als doel de groeiende wachtlijsten aan te pakken en meer mensen passende zorg te bieden.  Als Zoom zijn wij bereid om mee te werken aan de hervormingen, zolang ze de wachtlijsten aanpakken en de kwaliteit van de ondersteuning waarborgen. We hebben echter nog heel wat vragen en merken dat er een gebrek is aan concrete uitwerking en overleg.

We reageerden al eerder op dit nieuws, maar blijven het voor onze leden en andere budgethouders nauwgezet opvolgen. Zo was er vorige maand een hoorzitting in het Vlaams Parlement, waarvoor wij onze feedback aan de Commissie Welzijn bezorgden.

De invoering van het Persoonsvolgend Financieringssysteem (PVF) in 2017 bood al kansen voor een betere en meer eigen gestuurde ondersteuning. De nieuwe PVB-budgethouders hebben meer mogelijkheden om hun eigen ondersteuning te organiseren, wat vaak leidt tot een hogere levenskwaliteit. Dit komt doordat zij een aanvraag indienen met duidelijke ondersteuningsvragen en al vanaf het begin keuzes moeten maken over hoe ze hun budget besteden. Ze hebben ook meer mogelijkheden om zich te laten bijstaan en informeren, bijvoorbeeld met een gratis starttraject of budget voor een bijstandsorganisatie.

Nood aan hervorming

Toch hebben we ook onze bezorgdheden bij het huidig systeem. De meest in het oog springende is dat de wachtlijsten blijven groeien. Het probleem van een passende budgetcategorie toewijzen is nooit echt opgelost.

We pleiten voor een systeem voor minderjarigen dat geen breuk vertoont bij de overgang naar een Persoonsvolgend Budget (PVB). Daarnaast vinden we een grondige hervorming, gekaderd in een langetermijnvisie en gebaseerd op het VN-verdrag, heel belangrijk.

Wij geloven meer in een stapsgewijs systeem van een Persoonsvolgend Budget (PVB) dan in een massale uitbreiding van Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH). Het risico bestaat dat RTH, met z'n beperkte keuzemogelijkheden, voor veel mensen met een handicap geen oplossing biedt. Een persoonsgebonden trekkingsrecht met ruimere bestedingsmogelijkheden dan enkel via vergunde zorgaanbieders, zou wel een oplossing kunnen zijn.

De eigen regie moet verankerd blijven. We willen de gebruiker en zijn netwerk de vrijheid geven om te bepalen welke ondersteuning nodig is voor een kwaliteitsvol leven, in lijn met het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.

De weg vooruit

We verwelkomen het idee dat iedereen een gegarandeerde vorm van ondersteuning moet krijgen en dat alle zorgvragers worden gescreend. We willen een eerlijk en transparant systeem dat de ondersteuningsnoden snel in kaart brengt en passende ondersteuning mogelijk maakt. Daarnaast is een nauwe samenwerking met alle stakeholders cruciaal.

We zijn er niet van overtuigd dat de huidige budgetten voldoende zullen zijn om alle zorgvragers kwaliteitsvol te ondersteunen en pleiten voor een kwalitatieve en vraaggestuurde ondersteuning voor iedereen. We staan klaar om constructief mee te werken, in het belang van zowel de huidige budgethouders als degenen die op ondersteuning wachten.